D vitaminin vücutta emilebilmesi için vücudun yağ ve safra gibi maddelere yoğun olarak ihtiyacı vardır. D vitamini çoğunlukla güneş ışınlarında ve balık yağlarında bulunmaktadır. Yağda eriyen D vitamini vücudun kalsiyum işlevlerini denetlemek ve metabolizma işlemlerini denetlemek gibi önemli görevlerde bulunmaktadır. D vitamini bulunan yiyecekler az bulunduğu için mutlaka yeterli seviyelerde D vitamini takviyesi ek maddelerle gerçekleştirilmelidir. D vitamini eksikliği sonucunda özellikle çocukluk ve bebeklik dönemlerinde yeterli seviyede alınmazsa raşitizm gibi ciddi sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir.
D Vitamininin En Çok Bulunduğu Gıdalar Nelerdir?
D vitaminin temel kaynağı güneş ışınlarıdır. Ancak güneş ışınlarına doğrudan maruz kalmak D vitamini ihtiyacının karşılanması için oldukça yanlış bir yöntemdir. Bunun için belirli saatlerde vücudun güneş ışığını depolaması gerekmektedir. Güneşlenme süresinin az olduğu dönemlerde bazı gıdalar tüketilerek D vitamini ihtiyacı giderilebilir. D vitamini yönünden zengin besinler;
- Balık yağı
- Karaciğer
- Yumurta sarısı
- Tereyağı
- Zenginleştirilmiş ek gıdalar (margarin, damla vb.)
D vitamini ihtiyacının karşılanması için mutlaka tüketilmesi gereken yiyeceklerdir. Bebekler için D vitamini ihtiyacı güneşten ve diğer ek gıdalardan doğrudan temin edilemeyeceği için mutlaka yeni doğanlarda D vitamini takviyesine yardımcı damlalar kullanılmalıdır. Çocukluk dönemlerinde sağlıklı gelişim içinde D vitamini takviyesi doktor kontrolünde sağlanabilir.
Günlük D Vitamini Gereksinimi Ne Kadar Olmalıdır?
Günlük D vitamini miktarı özellikle güneşten doğrudan faydalanamayacak kişiler için en az 10 mgc’dır. D vitamini ihtiyacı;
- Bebeklerde ve
- Gebelerde
EK vitamin takviyeleriyle sağlanmaktadır. Yeni doğanlar için ilk ay da doğumdan 20 gün sonra 400 IU (10 mgc) seviyesinde ek D vitamini desteği sağlanmalıdır. Aynı miktar D vitamini 1 çay kaşığı balık yağıyla da sağlanabilmektedir.
D Vitamini Yetersizliğinde Hangi Sorunlar Oluşur?
Günlük 10 mgc D vitamini ihtiyacını güneşten ya da diğer besinlerden sağlayamayan kişiler D vitamini eksikliğiyle karşılaşabilirler. D vitaminin vücutta eksik olduğu durumlarda;
- Kemikler güçsüzlük
- Raşitizm
- Diş ve çene yapısında bozukluklar
- Kemiklerde yumuşaklık ve eğrilik
- Eklemlerde şişlik vb.
Önemli birçok sağlık sorunu D vitamini eksikliğinden oluşmaktadır. Hangi yiyeceklerde D vitamini vardır, günlük ne kadar tüketilmelidir gibi soruların yanıtı mutlaka doktorunuzdan öğrenmeniz gerekmektedir. Özellikle bebekler için uygulanacak miktarlar değişiklik gösterebilir.
D Vitaminin Vücuda Faydaları Nelerdir?
D vitamini yaşam fonksiyonlarının ve vücut yapısının sağlık biçimde korunmasını sağlayan en önemli vitamin çeşididir. Vücudun kalsiyum metabolizmasını düzenleyerek, kemik yapısının sağlam ve sağlıklı gelişimine yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda D vitamini vücutta bulunan mevcut kalsiyumun kemiklere ve diğer hücrelere kolay aktarılmasını sağlamaktadır. Güneşlenme süresi bakımından kısıtlı ülkelerde D vitamini eksikliği yaygın olarak görülmektedir. Bu nedenle günlük en az 15 – 20 dakika kadar güneş ışınlarının vücuda temas etmesi sağlanmalıdır. Aşırı sıcak günlerde ve normal zamanlarda uzun süre güneş ışınlarına maruz kalmak tehlikeli olabilir.
D Vitamininin Fazla Alınması Durumunda Neler Olur?
D vitamini eksikliğinde olduğu gibi D vitaminin fazla alınması da vücutta belirli anormalliklerin meydana gelmesine neden olmaktadır. D vitamini fazlalığı sebebiyle vücutta;
- Eklem ve kemiklerde kireçlenmeler
- Böbreklerde ve safrada taş oluşumu
- Çocuklarda büyüme geriliği vb.
Yan etkilere neden olabilir. D vitamini fazla kullanılması kemiklerin anormal şekilde kireçlenmesine neden olacağı için çocuklarda D vitamini fazlalığı özellikle gelişim çağında ciddi hasarlar verebilmektedir. D vitamini hangi yiyeceklerde bulunur ve günlük ne kadar D vitamini tüketilmelidir gibi soruların cevapları sağlıklı bir vücut yapısı için oldukça önemlidir.
